Plan działań profilaktycznych

Rozdział I. Opis celu i opis podejmowanych działań

Profilaktyka SPZLA w Rudniku to zapobieganie chorobom, ich wczesne wykrywanie oraz także postępowanie w razie choroby, które pomoże złagodzić jej przebieg.

Zapobiegać chorobom możemy zarówno poprzez sposób, w jaki żyjemy, jak i poprzez poddawanie się badaniom przesiewowym, które pozwolą wykryć groźne schorzenia na takim etapie, że wciąż pozostają duże szanse wyleczenia i zredukowania ryzyka powikłań.

Dobrym przykładem są tu nowotwory, choć nie tylko, bo tych chorób, których wczesne wykrycie pozwoli na ograniczenie dalszego rozwoju choroby, jest więcej: np. cukrzyca, nadciśnienie, miażdżyca. Z tego powodu SPZLA w Rudniku wprowadza różne profilaktyki: Profilaktyka chorób układu krążenia (CHUK), program profilaktyki raka szyjki macicy, Profilaktyka 40 PLUS.

Wprowadzono opiekę koordynowaną we wszystkich ścieżkach: kardiologicznej, diabetologicznej, pulmonologicznej, nefrologicznej i endokrynologicznej by na poziomie POZ możliwie jak najlepiej zaopiekować się naszymi pacjentami.

Dzięki wprowadzonym programom i profilaktykom zwiększa się:

• ilość złożonych deklaracji w SPZLA w Rudniku,
• ilość osób niezadeklarowanych w SPZLA a korzystających np. z profilaktyki 40+,
• dodatek motywacyjny określony w zarządzeniu Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Nr 79/2022/DSOZ z dnia 29 czerwca 2022 r. w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna (z późn. zm).
• pozytywny odbiór SPZLA w Rudniku wśród pacjentów i nie tylko

Wprowadzenie

Podmiot posiada umowę na realizację świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia i realizuje zadania związane z profilaktyką zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1427 z późn. zm.) tj.: Profilaktyka chorób układu krążenia (CHUK)

Ponadto podmiot jest realizatorem profilaktycznych programów zdrowotnych zgodnych z zarządzeniem Nr 111/2022/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 02.09.2022 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju programy zdrowotne – w zakresach: profilaktyczne programy zdrowotne (z późn. zm.) tj: program profilaktyki raka szyjki macicy

Podmiot jest także realizatorem programu pilotażowego „Profilaktyka 40 PLUS” na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 czerwca 2021 r. w sprawie programu pilotażowego „Profilaktyka 40 PLUS” wraz z aktami zmieniającymi; Profilaktyka 40 PLUS

Podmiot opracował niniejszy plan działań profilaktycznych na potrzeby realizacji projektu Wsparcie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) FENX.06.01-IP.03-001/23 będąc grantobiorcą.

W ramach realizacji przedsięwzięcia objętego grantem podmiot dostrzega konieczność przeprowadzenia cyklu działań związanych z profilaktyką chorób, których nadrzędnym celem jest:

• Zwiększenie świadomości pacjentów pod opieką podmiotu w zakresie możliwości korzystania ze świadczeń profilaktycznych, w tym uczestnictwa w profilaktycznych programach zdrowotnych,
• Kierowanie i motywowanie pacjentów do aktywnego uczestnictwa w programach profilaktycznych,
• Informowanie pacjentów z chorobami przewlekłymi objętych opieką koordynowaną o możliwości uczestnictwa w poradach edukacyjnych i konsultacjach dietetycznych.

W ramach realizacji planu wyróżnia się działania związane z profilaktyką tj. :

• Edukacja pacjentów w zakresie odpowiedzialności za własne zdrowie i kształtowania świadomości prozdrowotnej.
• Wstępna kwalifikacja i kierowanie do udziału w świadczeniach profilaktycznych, w tym profilaktycznych programach zdrowotnych.
• Realizacja świadczeń profilaktycznych w ramach posiadanych umów.
• Uzyskanie umowy na kolejne programy np.: program profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POChP).
• Zapewnienie korzyści pacjentom z regularnych i bezpłatnych badań w ramach różnych programów
• Przeprowadzanie bezpłatnych akcji dla całego społeczeństwa: bezpłatne komputerowe badanie wzroku czy bezpłatne badanie słuchu.
• Udostępnianie materiałów edukacyjnych w poczekalniach, na stronie internetowej SPZLA w Rudniku oraz na portalu społecznościowym FACEBOOK.

Plan Działań Profilaktycznych obejmuje okres realizacji Przedsięwzięcia.

Rozdział II. Opis realizacji działań profilaktycznych związanych z udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej

SPZLA w Rudniku realizuje działania profilaktyczne wśród pacjentów z wykorzystaniem takich narzędzi jak:

• działania związane z kampanią informacyjną (plakaty, ulotki, posty na Face, na stronie internetowej)
• spotkania z mieszkańcami poszczególnych sołectw celem przybliżenia idei prowadzonych programów profilaktycznych: profilaktyka 40+ czy opieka koordynowana ,
• prowadzenie badań ankietowych u swojej populacji (np. ankieta satysfakcji pacjenta),
• nawiązanie współpracy z realizatorami programów zdrowotnych: bezpłatne badanie wzroku czy bezpłatne badanie słuchu
• reprezentowanie SPZLA w Rudniku na zewnątrz podczas imprez plenerowych (zakup namiotu SPZLA w Rudniku) wraz z przedstawianiem pełnej oferty świadczonych usług zdrowotnych w SPZLA
• promowanie komercyjnych usług fizjoterapeutycznych (brak kontraktu z NFZ) w Ośrodku Zdrowia w Grzegorzowicach poprzez przeprowadzenie akcji promocji zdrowia Samodzielnego Publicznego Zakładu Lecznictwa Ambulatoryjnego w Rudniku „Miesiąc październik miesiącem podniesienia świadomości zdrowego stylu życia pacjentów SPZLA w Rudniku”, poprzez przyznanie każdemu pacjentowi korzystającemu z odpłatnych usług fizjoterapeutycznych rabatu w wysokości 50% na wszystkie zabiegi, terapie czy usługi fizjoterapeutyczne. (akcja przedłużona na miesiąc listopad)

Rozdział III. Opis realizacji działań związanych z edukacją zdrowotną i profilaktyką

Profilaktyka dla dzieci i młodzieży do 18 roku życia

Szczepienia przeciw HPV (9-14 lat)

• Szczepienia dziewczynek i chłopców po ukończeniu 9. roku życia, a do ukończenia 14. roku życia przeciw wirusowi HPV w ramach programu bezpłatnych szczepień.
• Edukacja rodziców na temat korzyści wynikających ze szczepień przeciw HPV.
• Podkreślenie, że w tym wieku wystarczy podać tylko dwie dawki szczepienia zamiast trzech, jak to ma miejsce u osób w wieku 15 lat i starszych.
• Realizacja szczepienia w ramach programu szczepień przeciw HPV bezpłatnie dostępnymi szczepionkami: 2-walentną szczepionką Cervarix lub 9-walentną szczepionką Gardasil 9.
• Zwrócenie większej uwagi na zachorowania również wśród chłopców, na choroby takie jak: rak odbytu, rak prącia czy brodawki narządów płciowych.
• Rozwieszenie plakatów w przychodni z informacją o szczepieniach przeciw HPV.
• Zadbanie o to, aby szczepionki zawsze były dostępne na stanie w placówce POZ.

Szczepienia przeciw HPV dla młodzieży (15–18 lat)

• Realizacja szczepień dziewczynek i chłopców po ukończeniu 15 roku życia, a do ukończenia 18 roku życia przeciw wirusowi HPV szczepionką 2-walentną Cervarix, która jest uwzględniona na liście bezpłatnych leków 18- (18 minus).
• Edukacja rodziców na temat korzyści wynikających ze szczepień przeciw HPV dla dzieci również w wieku 15-18 lat.
• Rozwieszenie plakatów w przychodni z informacją o szczepieniach przeciw HPV również dla starszej młodzieży.
• Zadbanie o to, aby szczepionki zawsze były dostępne na stanie w placówce POZ.

Badania bilansowe dzieci i młodzieży

• Upewnianie się, że rodzice wiedzą o konieczności przeprowadzania bilansów zdrowia w wyznaczonych grupach wiekowych.
• Zaangażowanie pielęgniarki lub koordynatorów, aby przypominały rodzicom o terminach zbliżających się badań.
• Wykonywanie testów przesiewowych przed bilansem 10 latka i 14 latka na terenie szkół przez pielęgniarki szkolne
• Podczas bilansu zwracanie szczególnej uwagi na wskaźniki otyłości (np. BMI, obwód pasa).
• *Bilans zdrowia dziecka nie jest obowiązkowy, jednak zdecydowanie zaleca się aby rodzice wykonywali te badania. Choć często o nich zapominają. Dlatego warto zaangażować personel POZ, pielęgniarkę bądź koordynatora i przypominać rodzicom o zbliżających się terminach bilansu zdrowia dziecka. Dzięki nim można już na wczesnym etapie wykryć wady rozwoju czy choroby.

Realizacja i promowanie kalendarza szczepień ochronnych

• Informowanie rodziców o obowiązkowych i zalecanych szczepieniach zgodnie z kalendarzem szczepień.
• Udostępnienie kalendarza szczepień w formie ulotek w placówce i/lub online.
• Edukacja rodziców na temat korzyści wynikających ze szczepień.
• Sprostowanie mitów i dezinformacji dotyczących szczepionek.

Edukacja na temat higieny jamy ustnej

• Przypominanie o regularnych przeglądach stomatologicznych.
• Udostępnienie materiałów edukacyjnych w poczekalniach i na stronie internetowej.
• Pogadanki na temat higieny jamy ustnej, instruktaż mycia zębów wykonywane w szkołach przez pielęgniarki szkolne
• Kontrolne badanie lekarskie przysługuje każdemu dziecku do 18 roku życia w ramach NFZ - 3 razy w roku.

Samobadanie jąder u młodych mężczyzn

• Zachęcenie chłopców do rozpoczęcia samobadania jąder już w okresie dojrzewania.
• Przekazywanie instrukcji samobadania jąder, które są dostępne m.in. na stronie NFZ
• Postepowanie zgodnie z obowiązującymi w placówce standardami ochrony małoletnich
• *Nowotwór jąder dotyka najczęściej młodych mężczyzn w wieku 20-39 lat. Kluczowa jest profilaktyka.

Profilaktyka otyłości

• Monitorowanie wskaźnika wagi i wzrostu oraz edukacja rodziców o zdrowych nawykach żywieniowych.
• Edukacja rodziców na temat zdrowego stylu życia.
• Wskazanie jako źródła wiedzy merytorycznej strony Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej oraz zachęcenie do skorzystania z bezpłatnej konsultacji on-line z dietetykiem w ramach porady rodzinnej.
• Pogadanki na temat zdrowego odżywiania przeprowadzane na terenie szkół Gminy Rudnik
• Promowanie aktywności fizycznej, np. przez zajęcia ruchowe.

Profilaktyka dla dorosłych

Program Profilaktyka 40 PLUS

• Zachęcanie pacjentów do udziału w badaniach przesiewowych w kierunku chorób cywilizacyjnych.
• Program trwa do 30 kwietnia 2025 r. Następnie będzie zastąpiony nowym programem „Moje zdrowie”.
• Umieszczenie plakatu informacyjnego w widocznym miejscu w przychodni, na stronie internetowej, częste posty na portalu społecznościowych FACEBOOK>

Szczepienia ochronne dla dorosłych

• Informowanie o korzyściach szczepień przeciw grypie, pneumokokom, COVID-19 i krztuścowi.
• Stworzenie i udostępnienie harmonogramu zalecanych szczepień dla pacjentów.

Szczepienia przeciw HPV dorosłych

• Uświadomienie osób powyżej 18 roku życia o zagrożeniach jakie niesie wirus HPV i możliwościach szczepień.
• Informowanie, że szczepionka 2-walentna Cervarix przeciw HPV jest dostępna z 50 proc. refundacją dla dorosłych. Kwota którą ponosi pacjent to 139,44 zł.
• Edukacja o prewencji chorób przenoszonych drogą płciową i odpowiedzialności w relacjach seksualnych.

Europejski Kodeks Walki z Rakiem

• Promowanie zdrowego stylu życia zgodnie z zaleceniami kodeksu.
• Rozwieszenie ulotek lub plakatów z 12 zasadami kodeksu.

Profilaktyka nadwagi i otyłości

• Wczesne reagowanie na widoczne objawy otyłości u pacjenta.
• Obliczanie BMI i pomiar obwodu talii u pacjenta. Optymalna wartość obwodu talii wynosi 94 cm dla mężczyzn i 80 cm dla kobiet.
• Edukuj pacjentów o zdrowej diecie, aktywności fizycznej i ryzyku związanym z otyłością.
• Jeżeli jest potrzeba skierowanie do specjalisty, w skrajnych przypadkach do chirurga bariatry.
• Wskazanie jako źródła wiedzy merytorycznej strony Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej oraz zachęcenie do skorzystania z bezpłatnej konsultacji on-line z dietetykiem.
• Zachęcenie do korzystania z bezpłatnych planów żywieniowych na darmowym portalu NFZ www.diety.nfz.gov.pl
• Zalecenie regularnej aktywności fizycznej, np. spacer.
• Porady dietetyczne w ramach Opieki Koordynowanej.

Prewencja chorób skóry

• Informowanie o ochronie przed słońcem, regularnym stosowaniu filtrów UV i badaniach zmian skórnych.
• Podczas wizyt kontrolnych sprawdzanie zmian barwnikowych pacjenta.
• Skierowanie pacjenta z podejrzaną zmianą do specjalisty.

Karmienie piersią

• Zachęcanie kobiet do karmienia piersią, które przynoszą korzyści zarówno dla matki jak i dziecka.
• Opieranie się o badania naukowe, które dowiodły, że karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia raka piersi u kobiet, zarówno w wieku przed menopauzą, jak i po niej.

Profilaktyka chorób układu krążenia

• Monitorowanie ciśnienie krwi i poziom cholesterolu u pacjentów.
• Informowanie o dostępnych badaniach profilaktycznych, np. ChUK.

Profilaktyka cukrzycy typu 2

• Edukacja o czynnikach ryzyka cukrzycy i zdrowej diecie.
• Porady dietetyczne dla zainteresowanych pacjentów.

Rozdział IV. Adresaci PDP

Adresatami realizacji PDP są pacjenci podmiotu POZ.

Wszyscy pacjenci niezależnie od płci, choroby, wieku, przynależności, narodowości lub stopnia niepełnosprawności będą posiadali równy dostęp do procesu udzielania świadczeń nieograniczonych w czasie.

Niezalenie od powyższych czynników każdy pacjent będzie miał prawo uczestniczyć w działaniach planowanych i opisanych powyżej, a przygotowane materiały nie będą pomijały żadnej z ww. grup. Będą one dostosowane dla każdego pacjenta. W przypadku realizacji działań związanych z profilaktyką dedykowaną konkretnej płci, działania te będą ukierunkowane na tą płeć, jako odbiorcy tego działania.

Ogóle zagadnienia informacyjne będą kierowane do wszystkich. W ramach opracowania materiałów zostaną uwzględnione wymogi związane z dostępnością dla osób z niepełnosprawnością.

Rozdział V. Realizatorzy PDP

Program Działań Profilaktycznych będzie realizowany przez personel SPZLA w Rudniku:

• Jolanta Marcinków,lekarz
• Magdalena Filuś,lekarz
• Sergiej Teplicki,lekarz
• Andrzej Halfar,lekarz
• Bożena Lamla- Georges,Lekarz
• Marek Duda,lekarz
• Sylwia Herud- Pawlak,położna
• Dorota Lizak,pielęgniarka
• Helga Sekuła,pielęgniarka
• Sylwia Grzywocz,pielęgniarka
• Kałuża Aniela,pielęgniarka
• Katarzyna Wydra,pielęgniarka
• Beato Ćwirko,pielęgniarka
• Marta Kalabis,rejestratorka/koordynator
• Karolina Minkina,dietetyk

Rozdział VI. Miejsce realizacji PDP

Program Działań Profilaktycznych będzie realizowany w miejscu udzielania świadczeń pod adresem:

ul. Kozielska 2a 47-411 Rudnik

ROZDZIAŁ VII. Sposób monitorowania i ewaluacji

W ramach opracowania PDP zostanie wprowadzony system monitorowania i jego ewaluacji. W dedykowanym narzędziu możliwe będzie udzielenie odpowiedzi na nw. pytania:

• Czy PDP został wdrożony zgodnie z przyjętymi założeniami w 100% w MUŚ?
• Czy przyjęte mierniki zostały osiągnięte? Jeżeli nie, to dlaczego? Jakie działania naprawcze były podejmowane przez Podmiot, aby zakładane mierniki zostały osiągnięte?
• Ilu pacjentów skorzystało ze świadczeń w ramach programów profilaktycznych w danym czasie?
• Ilu pacjentów skorzystało z działań związanych z edukacją zdrowotną w tym porad edukacyjnych i konsultacji dietetycznych w ramach świadczeń z budżetu powierzonego opieki koordynowanej?
• Ile zrealizowano porad edukacyjnych i dietetycznych w ramach świadczeń w budżecie powierzonym opieki koordynowanej.
• Które elementy działania wymienione w PDP zostały pozytywnie odebrane przez pacjentów i dlaczego.
• Wnioski i rekomendacje zmian.

Podmiot wprowadza system monitorowania i ewaluacji oraz możliwości rewizji programu na każdym etapie jego realizacji. Do pomiaru zostaną wykorzystane wszystkie niezbędne i dostępne informacje.

Jako wskaźniki do monitorowania lub ewaluacji przyjmuje się:

Strukturalne

• Liczba dostępnych programów profilaktycznych (wzrost),
• Liczba personelu zaangażowanego w działania profilaktyczne (wzrost),
• Liczba godzin dostępności personelu zaangażowanego w działania profilaktyczne,
• Liczba i rodzaj dostępnych materiałów edukacyjnych (ulotki, broszury, materiały cyfrowe na FACEBOOK lub stronie internetowej),
• Liczba miejsc realizacji działań profilaktycznych.

Wskaźniki procesu

• Liczba pacjentów objętych programami profilaktycznymi,
• Liczba przeprowadzonych badań przesiewowych lub innych badań profilaktycznych,
• Liczba wizyt profilaktycznych (bilanse, wizyty patronażowe),
• Poprawa poziomu wyszczepialności - zgodnie z programem szczepień ochronnych,
• Liczba spotkań edukacyjnych lub warsztatów dla pacjentów

Wskaźniki efektywności krótkoterminowej

• Odsetek pacjentów z wykrytą chorobą lub podejrzeniem – w ramach badań profilaktycznych lub przesiewowych,
• Zgłaszalność pacjentów na badania/wizyty profilaktyczne (odsetek względem populacji objętej opieką),
• Odsetek osób, które deklarują wdrożenie zmian w stylu życia lub które stwierdziły poprawę poziomu wiedzy o zdrowiu i jego uwarunkowaniach po działaniach edukacyjnych/profilaktycznych.

Wskaźniki satysfakcji pacjentów

• Odsetek pacjentów zadowolonych z dostępności, zakresu i jakości działań profilaktycznych…,
• Liczba pacjentów deklarujących chęć ponownego skorzystania z programów/porad profilaktycznych

Wzrost można wykazywać w ujęciu liczbowym lub procentowym.

…………………………………………

Loga w wersji tekstowej

• Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki
• Logo w wersji tekstowej: Rzeczpospolita Polska
• Unia Europejska - Europejski Fundusz Społeczny Plus
• Narodowy Fundusz Zdrowia